2025 yılı Ocak-Ekim dönemi bütçe gerçekleşmeleri, Osmaniyeliler başta olmak üzere vatandaşların dikkatini çeken bir tablo ortaya koydu. Bu dönemde bütçe açığı 1 trilyon 442 milyar liraya ulaşırken, faiz, gecikme zammı ve idari para cezaları kalemlerinde tahakkuk, yıl başında belirlenen hedeflerin çok üzerinde gerçekleşti.
Faiz, Pay ve Cezalar Kalemi İki Katı Aştı
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, yılın tamamı için bütçe gelir kalemi 12 trilyon 674 milyar lira olarak öngörülürken, 10 ayda tahakkuk eden gelir miktarı 13 trilyon 441 milyar liraya ulaştı. Ancak tahsil edilebilen kısım bunun yalnızca %73,8’ine denk gelen 9 trilyon 914 milyar lira oldu.
Bütçe gelir performansının yaklaşık %20’si faiz, pay ve cezalar kaleminden oluştu. Bu kalemde yıl başında 1 trilyon 248 milyar liralık hedef belirlenmişken, 10 aylık dönemde 2 trilyon 414 milyar lira tahakkuk oluştu ve hedef iki katına çıktı.
Gecikme Faizi ve Para Cezalarında Rekor Artış
Vergi, resim ve harçlar üzerinden tahakkuk eden gecikme faizi yıl başında 7 milyar 542 milyon lira olarak öngörülmüşken, gerçekleşme 162 milyar 50 milyon lira oldu (%2.148 artış). Tahsil edilen miktar ise yalnızca 12 milyar 330 milyon lira (%7,6) oldu.
Bütçenin para cezası kalemi ise 1 trilyon 90 milyar lira olarak gerçekleşti. Yıl başında belirlenen 245 milyar lira hedefinin %444 üzerinde tahakkuk oluştu, tahsil edilen miktar ise 208 milyar lira ile sınırlı kaldı. Özellikle yargı para cezalarında yıl başı hedefi 4 milyar 586 milyon lira iken, 80 milyar lira tahakkuk gerçekleşti, tahsilat yalnızca 3 milyar 877 milyon lira oldu.
Trafik para cezaları da Ocak-Ekim döneminde dikkat çekti. Yıl başında 55 milyar lira beklenirken, kesilen cezalar 97 milyar 927 milyon lirayı buldu. Bunun %54,4’ü tahsil edilebildi.
Vergi Cezaları 5 Kat Arttı
Özellikle yapay zeka destekli vergi denetimleri, vergi cezalarını 5 katına çıkardı. Yıl başında öngörülen 139 milyar 719 milyon lira ceza, 10 ayda 655 milyar lirayı aştı (%469,3 artış). Tahsil edilen tutar ise 107 milyar lira, tahakkukun yalnızca %16,4’ü tahsil edilebildi.
Bu gelişmeler, Osmaniyeliler başta olmak üzere tüm vatandaşlar için bütçe gelirlerinin beklenenin üzerinde gerçekleştiğini ve tahsilat oranlarının düşük kaldığını gözler önüne seriyor. Artan denetimler ve ceza tahakkukları, kamunun gelir hedeflerinin üzerinde performans sağlamasına rağmen tahsilat sorunlarını gündemde tutuyor.
