Federal bütçenin 30 Eylül gece yarısından sonra sona erecek olması krizin boyutunu artırırken, bu adım Demokratlar üzerindeki baskıyı yükseltmeyi amaçlayan olağanüstü bir hamle olarak değerlendirildi. Karar, Başkan Donald Trump’ın Demokrat liderlerle bütçe uzlaşması için masaya oturmayı reddetmesinin hemen ardından geldi.
Kısa Vadeli Bütçe Çağrısı
Beyaz Saray Bütçe ve Yönetim Ofisi, Kongre’ye mevcut harcama seviyelerini kasım ayına kadar koruyacak kısa süreli bir bütçe uzatma paketi geçirmesi çağrısında bulundu. Bu adım, Cumhuriyetçilere ve Demokratlara 2026 mali yılı için uzun vadeli bir bütçe anlaşması yapmaları için zaman kazandırmayı amaçlıyor. Ancak uzlaşma sağlanamazsa, 1 Ekim itibarıyla hükümetin kapanacağı ve yüz binlerce kamu çalışanının ücretsiz izne gönderileceği uyarısı yapıldı.
Toplu İşten Çıkarma Talimatı
Beyaz Saray, kapanma ihtimaliyle ilgili resmi bilgilendirmenin yanı sıra federal kurumlara “Personel Azaltma” (Reduction in Force) bildirimlerini devreye sokma direktifi de verdi. Trump yönetimi daha önce de benzer yöntemleri farklı kurumlarda denemiş, bazı çalışanlar daha sonra geri alınmış veya mahkeme kararıyla işlerine dönmüştü. Yeni talimatta ise kurum yöneticilerinden, finansmanı sona eren, başka yasalar kapsamında kaynak bulunamayan veya Trump’ın siyasi öncelikleriyle “uyumsuz” görülen kadroların tasfiye edilmesine odaklanmaları istendi.
Kongre’de Çıkmaz
Beyaz Saray, işten çıkarmaların Kongre’nin kısa vadeli bütçe anlaşmasına varması halinde “gerekli olmayacağını” vurguladı. Ancak 2026 mali yılı bütçesi kesinleştiğinde kurumların yeniden işten çıkarma planlarını güncellemesi gerektiği belirtildi.
Temsilciler Meclisi’ndeki Cumhuriyetçiler bu ay başında geçici bütçe paketini onaylamıştı. Ancak Senato’daki Demokratlar, sağlık hizmetleri sübvansiyonlarının uzatılmasını talep ederek teklifi reddetti.
Demokratlardan Sert Tepki
Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer, Beyaz Saray’ın yazılı talimatını “tehdit ve yıldırma girişimi” olarak nitelendirdi. Schumer, “Donald Trump göreve geldiği günden beri kamu çalışanlarını işten çıkarıyor. Bu, hükümeti yönetmek için değil, korku yaratmak için yapılan bir hamle. Bunun bütçe ile ilgisi yok” ifadelerini kullandı.
