TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Mehmet Muş, eklenen iz madde hakkında, “Genel Kurulda bir hazırlık yapılıyor fakat netleştirilemediği için diğer arkadaşlarla da görüşülüyor. Dolayısıyla bir iz madde konuluyor, aşağıda müzakere edilecek” dedi. Bu düzenleme ile vergi paketi TBMM Genel Kurulu’nda görüşülürken yeni bir uygulamanın eklenmesi hedefleniyor.
Komisyona Gelmeyen Düzenleme ve Tepkiler
2026 yılında emlak vergisinde temel alınacak arsa ve arazi birim değerleri kamuoyunda yoğun eleştiri aldı. Takdir komisyonları tarafından belirlenen metrekare fiyatları bazı bölgelerde 30-40 kat artırılmıştı. Vatandaşların mağduriyetini önleyecek düzenleme çalışmaları başlatıldı.
Çarşamba günü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülen vergi paketine eklenmesi beklenen düzenlemenin, 2026 yılı için uygulanacak birim değerlerin 2025 seviyesinin yüzde 50’sini geçmemesini öngördüğü belirtilmişti. Ancak öneri kabul görmedi ve düzenleme komisyonda görüşülmedi.
İz Madde Yöntemi Devreye Alındı
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı İlhan Hatipoğlu, emlak vergisinin takdir komisyonları tarafından belirlendiğini hatırlatarak, “Biraz yüksek oranlarda belirlemeler yapıldı, önümüzdeki günlerde Meclis’in takdirine ona ilişkin bir tavan çalışmasını arz edeceğiz” dedi. Çalışmaların netleşmemesi üzerine iz madde yöntemi kullanıldı.
Yasa teklifine eklenen iz madde ile, “29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun geçici 23’üncü maddesi yürürlükten kaldırılmıştır” denildi. Önergenin gerekçesinde, takdir komisyonlarının emlak vergisi belirleme yetkisine ilişkin ilgili geçici maddenin uygulanma imkânının kalmadığı vurgulandı.
Komisyon üyeleri önerge ile ilgili açıklama talep etti. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay’ın, “Emlak vergileri değerlerinde tavan koymakla ilgili mi?” sorusuna Muş, “Tavanla alakalı evet” yanıtını verdi. İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta ise, iz maddenin sağlıklı bir çözüm getirmek için desteklendiğini belirtti.
Tapuda Düşük Beyan Edenin Cezası Artıyor
Vergi paketi kapsamında, tapuda satış bedelini düşük gösteren mükelleflere ceza uygulaması artırıldı. Daha önce yüzde 25 olan ceza, artık yüzde 100 oranında uygulanacak. Hatipoğlu, bu düzenlemenin temel amacının caydırıcılık sağlamak ve gerçek değerin beyanını teşvik etmek olduğunu vurguladı.
Denetimler kapsamında, 2025 yılı içerisinde satışı düşük gösteren 78 bin 317 mükellefe mektup gönderildi. Bunlardan 40 bin 800’ü kendiliğinden düzeltmeye gitti ve 58 milyarlık matrah farkı ile 1,2 milyar TL harç tahsil edildi. 42 mükellef hakkında vergi inceleme raporu düzenlendi ve 172 milyonluk matrah farkı tespit edildi.
Vergi Paketinde Diğer Düzenlemeler
-
Kiralarda istisna kaldırılıyor; ancak emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alanların sahip olduğu meskenlerden elde ettikleri kira gelirleri için istisna sürecek.
-
Düzenleme 1 Ocak 2026’dan itibaren uygulanacak.
-
Sıfır araçların ilk tescili ve ikinci el satış/devirlerinde, noterler tarafından asgari 1000 TL’den az olmamak üzere binde 2 oranında nispi noter harcı alınacak.
-
Doktor, emlakçı, kuyumcu gibi meslek gruplarından yıllık harç alınacak.
-
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile KOSGEB tarafından imalat sektöründe istihdamı koruma ve artırmaya yönelik destek programı uygulanacak.
İz Madde Nedir?
İz madde, genel kurulda düzenleme yapılabilmesi için komisyonda konulan geçici bir madde olarak tanımlanıyor. Bu yöntemle, konu hakkında yasa teklifine iz bırakılarak genel kurulda adım atılması sağlanıyor.
Emlak Vergisi Nasıl Hesaplanıyor?
Her dört yılda bir takdir komisyonları, mülklerin arsa değerlerini yeniden belirliyor. Vergiler, belirlenen rayiç değer üzerinden oranlarda alınıyor:
-
Arsalarda binde 3
-
Konutlarda binde 1
-
İş yerlerinde binde 2
Büyükşehirlerde bu oran iki katı uygulanıyor. Takip eden yıllarda vergiler, yeniden değerleme oranının yarısı kadar artıyor. Ancak 2026-2029 dönemini kapsayan rakamlar büyük tepki çekti.
