Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanamayan Osmaniyeliler için Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) uyguladığı fiili hizmet süresi zammı, yani kamuoyunda bilinen adıyla yıpranma payı, erken emeklilikte yeni bir kapı aralıyor. Özellikle ağır ve yıpratıcı işlerde çalışan Osmaniyeliler, bu sistem sayesinde hem prim günlerini artırabiliyor hem de emeklilik yaşını 3 yıla kadar geri çekebiliyor.
SGK mevzuatında 5510 sayılı Kanun’un 40. maddesi kapsamında yer alan fiili hizmet süresi zammı uygulaması, riskli meslek gruplarında çalışanların daha erken emekli olmasını amaçlıyor. Bu sistemde, belirlenen mesleklerde çalışanlara her yıl için 60, 90 veya 180 gün arasında ek prim kazandırılıyor. Kazanılan bu sürenin yarısı prim günlerine eklenirken, kalan yarısı doğrudan emeklilik yaşından düşülüyor.
Yıpranma Payı Osmaniyeliler İçin Ne Sağlıyor?
Osmaniye’de uzun yıllardır ağır sanayi, maden, güvenlik ve sağlık alanlarında çalışan vatandaşlar için yıpranma payı büyük avantaj sunuyor. Örneğin bir Osmaniyeli, 20 yıl boyunca yılda 90 gün fiili hizmet süresi zammı alıyorsa toplamda 1.800 gün ek kazanım elde ediyor. Bunun 900 günü prim gününe, 900 günü ise emeklilik yaşından indirime yansıyor. Bu da emekliliğin yaklaşık 2,5 ila 3 yıl öne çekilmesi anlamına geliyor.
Yer altı maden işçileri için ise yaş indirimi konusunda herhangi bir üst sınır bulunmaması, bu alanda çalışan Osmaniyelileri daha avantajlı hale getiriyor.
Hangi Osmaniyeliler Bu Haktan Yararlanabiliyor?
Fiili hizmet süresi zammı, SGK tarafından açıkça belirlenen meslek grupları için geçerli. Osmaniyeliler arasında bu haktan yararlanabilecek başlıca meslekler şunlar:
-
Yer altı maden işçileri
-
Radyasyonla çalışan sağlık personeli
-
Polisler ve emniyet mensupları
-
Türk Silahlı Kuvvetleri personeli
-
Basın ve gazetecilik çalışanları
-
Demir-çelik ve ağır sanayi işçileri
Emniyet ve TSK personeli için yaş indirimi en fazla 8 yıl ile sınırlandırılırken, yer altı maden işçileri bu sınırın dışında tutuluyor.
3600 Gün Şartı Kritik Öneme Sahip
Uzmanlara göre Osmaniyelilerin en çok dikkat etmesi gereken konu, 3600 gün fiili çalışma şartı. İlgili meslek grubunda en az 3600 gün çalışılmadan yıpranma payı emeklilik hesabına dâhil edilmiyor. Bu nedenle EYT’yi kaçıran ancak uzun yıllar riskli işlerde çalışan Osmaniyeliler için 3600 gün, erken emekliliğin kilit eşiği olarak görülüyor.
Borçlanmalar Süreci Hızlandırıyor
Yıpranma payına ek olarak doğum ve askerlik borçlanmaları da emeklilik yolunu kısaltabiliyor. Osmaniyeli kadın çalışanlar, en fazla 3 çocuk için toplam 6 yıla kadar doğum borçlanması yapabiliyor. Erkek çalışanlar ise askerlik borçlanmasıyla sigorta başlangıç tarihini geriye çekebiliyor. Bu borçlanmalar yaş indirimi sağlamasa da emeklilik tarihini dolaylı olarak öne alıyor.
Başvurular Nasıl Yapılıyor?
Erken emeklilikten yararlanmak isteyen Osmaniyeliler:
-
SGK il veya ilçe müdürlüklerine yazılı dilekçe ile başvuru yapıyor
-
İşverenin SGK’ya bildirdiği hizmet kayıtları esas alınıyor
-
Doğum ve askerlik borçlanmaları için SGK-025 Borçlanma Formu dolduruluyor
-
Süreç e-Devlet üzerinden takip edilebiliyor
Uzmanlar, EYT kapsamı dışında kalan Osmaniyeliler için fiili hizmet süresi zammının şu an en güçlü erken emeklilik alternatiflerinden biri olduğunu vurguluyor.
