Kalp kapakçıklarını etkileyen bu iltihaplı hastalık, kalıcı kalp hasarına ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir. En sık 5-14 yaş arası çocuklarda görülen kalp romatizması, tedavi edilmezse ölüme veya ömür boyu sakatlığa neden olabilir.
Kalp Romatizması Neden Olur?
Kalp romatizması, A grubu streptokok bakterilerinin yol açtığı boğaz enfeksiyonlarına karşı vücudun geliştirdiği otoimmün bir reaksiyonun sonucu ortaya çıkar. Tekrarlayan streptokok enfeksiyonları, romatizmal ateş ve kalp kapakçığı hasarı riskini artırır. Bu durum, kalpte uzun vadeli hasara yol açabilir.
Belirtileri Nelerdir?
Kalp romatizması genellikle boğaz enfeksiyonunu takiben 1-6 hafta içinde ortaya çıkar ve şu belirtiler görülebilir:
-
Ateş
-
Şişmiş, hassas ve ağrılı eklemler (dizler, ayak bilekleri)
-
Cilt altında nodüller
-
Göğüs, sırt veya karında kırmızı, kabarık döküntüler
-
Nefes darlığı, göğüs rahatsızlığı
-
Kontrol edilemeyen kas hareketleri
-
Zayıflık
Kapak hasarına bağlı olarak ilerleyen romatizmal kalp hastalığında ayrıca:
-
Nefes darlığı (aktivite veya yatarken)
-
Göğüs ağrısı
-
Ödem
-
Kalp üfürümü
Çocuklarda Belirtiler
Çocuklarda kalp romatizması belirtileri genellikle hastalık başlamasından yıllar sonra ortaya çıkabilir. Bunlar:
-
Nefes almada güçlük
-
Göğüs ağrısı
-
Ayak ve ayak bileklerinde şişlik
-
Eklem ağrısı ve şişlik
-
Döküntü ve nodüller
-
Düzensiz kas hareketleri
-
Karın ağrısı, kanlı burun, ateş
Tehlikeleri Nelerdir?
Romatizmal kalp hastalığı, ciddi ve yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir:
-
Kalp yetmezliği
-
Bakteriyel endokardit (kalbin iç zarının enfeksiyonu)
-
Gebelik ve doğum komplikasyonları
-
Yırtılmış kalp kapakçığı (acil cerrahi gerektirir)
Genetik Faktörler
Hastalık doğrudan genetik değildir. Ancak bazı kişiler bağışıklık sistemlerinin streptokoklara verdiği aşırı yanıt nedeniyle daha yüksek risk taşır. Ailede birden fazla kişide görülmesi bu yatkınlığa bağlı olabilir.
Tedavi Yöntemleri
Kalp romatizması tedavisi, kapak hasarının derecesine bağlıdır:
-
Streptokok enfeksiyonlarını tedavi etmek için antibiyotikler
-
İltihabı azaltmak için steroidler veya NSAID’ler
-
Kalp yetmezliği varsa diüretikler ve destekleyici ilaçlar
-
Ciddi kapak hasarında cerrahi onarım veya değişim
Çocuklarda Tedavi
Çocuklarda tedavi semptomlara ve hastalığın şiddetine bağlıdır:
-
Akut streptokok enfeksiyonunu tedavi eden antibiyotikler
-
Tekrarlayan enfeksiyonları önleyen uzun süreli antibiyotikler
-
İltihap ve ağrıyı azaltan anti-inflamatuar ilaçlar
-
Gerekirse kalp kapakçıklarının onarımı veya değişimi
Tedavi Süresi
Romatizmal ateş erken teşhis edilirse semptomlar genellikle birkaç hafta içinde iyileşir. Ancak kalp kapakçığı hasarı kalıcı olabilir ve yüksek riskli kişiler uzun süreli (beş yıl veya daha fazla) antibiyotik tedavisi alabilir. Bu, enfeksiyonları önleyerek kalp hasarının ilerlemesini engeller.
Kalp romatizması, erken teşhis ve doğru tedavi ile kontrol altına alınabilir. Streptokok enfeksiyonlarının hızlı tedavisi ve düzenli takip, kalp kapakçığı hasarını önlemede kritik öneme sahiptir.
