Mutfakta sıkça karşılaşılan filizlenme durumu, bazı gıdalarda besin değerini artırırken, bazı ürünlerde zehirlenmelere neden olabilecek riskler barındırıyor. Özellikle patates ve soğan gibi ürünlerde filizlenme, dikkatle değerlendirilmesi gereken bir durum.
Zehir Riski Taşıyan Filizler: Patates Dikkat!
Patates, filizlendiğinde içeriğinde "solanin" adlı toksik madde biriktirir. Bu madde, yüksek miktarda alındığında mide bulantısı, kusma, baş dönmesi ve sinir sistemi bozukluklarına neden olabilir.
Filizlenmiş veya yeşillenmiş patatesin kesinlikle tüketilmemesi önerilir.
Yeşil kısımların temizlenmesi dahi riski tamamen ortadan kaldırmaz.
Soğan Filizlendiğinde Ne Yapmalı?
Filizlenmiş soğanlar genellikle zehirli olmasa da, zamanla besin değerini kaybedebilir. Ayrıca soğanın iç kısmında çürüme başlamış olabilir.
Eğer soğanın yapısı bozulmamışsa ve kötü koku yoksa, filiz kısmı kesilerek kullanılabilir.
Ancak uzun süre beklemiş ya da yumuşamış soğanlar tüketilmemelidir.
Güvenle Tüketilebilen Filizlenmiş Gıdalar
Bazı tohum ve baklagiller, doğru koşullarda filizlendirilirse hem güvenli hem de besleyici olabilir:
Mercimek
Nohut
Buğday
Fasulye (bazı türleri
Kinoa
Brokoli tohumu, alfalfa gibi mikro filizler
Filizlenme süreci, bu gıdalarda:
Enzim aktivitesini artırır
B vitaminleri ve C vitamini oranını yükseltir
Sindirimi kolaylaştırır
Filizlenen gıdalar her zaman riskli değildir ancak hangi ürünün nasıl filizlendiği önemlidir.
Gıda Mühendisi Uyarısı
Filizlenmiş Gıdalarda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hijyen: Filizler nemli ortamda hızla bakteri üretebilir (ör. Salmonella, E. coli)
Çiğ tüketim: Tohumlar çiğ tüketilecekse çok iyi yıkanmalı, tercihen sirkeli suda bekletilmelidir
Küf riski: Uzun süre beklemiş filizler küflenebilir ya da toksin üretmeye başlayabilir