Türkiye’nin 2025 yılı bütçesinde haziran ayında 330 milyar liralık açık kaydedilirken, ilk 6 ayda vatandaşa kesilen para cezalarında da rekor seviyeye ulaşıldı. Özellikle trafik cezalarındaki olağanüstü artış, devlet gelirlerinde bütçenin önemli ve büyüyen kalemlerinden biri haline geldi. Osmaniyeliler başta olmak üzere tüm vatandaşların dikkat etmesi gereken bu gelişme, mali yükümlülüklerin ve ceza uygulamalarının artırıldığına işaret ediyor.
2025 BÜTÇESİNDE TARİHİ AÇIK VE CEZA GELİRLERİ
2025 yılı bütçesinde yıl sonu için 1,9 trilyon lira açık verilmesi öngörülürken, haziran ayı sonunda toplam açık tutarı 980 milyar liraya ulaşarak yıllık hedefin yaklaşık yarısına tekabül etti. Bu mali tabloda, vatandaşa kesilen para cezaları bütçenin en önemli ve en büyük gelir kaynağı olarak öne çıktı.
TRAFİK CEZALARINDA OLAĞANÜSTÜ ARTIŞ, OSMANİYELİLER DİKKAT!
Özellikle Mart ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gece yarısı kararnamesiyle 9 güne uzatılan Ramazan Bayramı tatili ve Haziran’daki Kurban Bayramı tatili sürecinde, trafik cezalarındaki artış dikkat çekti. Türkiye genelinde her 30 kilometrede bir uygulanan radar sistemi, ceza sayılarında büyük artışa yol açtı. Böylece sadece ilk 6 ayda trafik cezalarından elde edilen gelir 69,8 milyar liraya ulaştı. Oysa 2025 bütçesinde yıl genelinde trafik cezalarından beklenen gelir 55 milyar lira olarak belirlenmişti.
Bu durum, trafik cezalarının ilk yarıda yıllık hedefi yaklaşık 15 milyar lirayla aşması anlamına gelirken, yıl sonuna kadar bu kalemin üç katına kadar gelir getirmesi mümkün görünüyor. Osmaniyeliler dahil tüm sürücülerin trafik kurallarına daha fazla dikkat etmesi gereği bu sebeple büyük önem taşıyor.
YILLIK HEDEFİN 3,5 KATI CEZA KESİLDİ
2025 yılı bütçe yasasında vergi cezaları, yargısal para cezaları ve idari para cezaları dahil olmak üzere vatandaşa kesilecek toplam para cezası geliri hedefi 245 milyar 413 milyon lira olarak belirlenmişti. Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, sadece ilk 6 ayda tahakkuk eden para cezası tutarı 921 milyar lirayı buldu. Yani yılın ilk yarısında tahakkuk ettirilen ceza tutarı, bütçedeki yıllık hedefin 3,5 katına ulaştı.
VERGİ CEZALARI ÖNE ÇIKTI
Vatandaşa kesilen ceza tutarının 549,3 milyar lirası vergi cezalarından oluştu. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın başlattığı uygulamalarla beyannamelerinde gelir-gider çelişkisi saptanan mükelleflere matrah değişikliği dayatılırken, süresinde ödemeyen mükelleflere yüksek gecikme cezaları ve faizler uygulanıyor. Vergi cezaları, vatandaşın sırtındaki mali yükü önemli ölçüde artırıyor.
Mahkemeler tarafından kesilen yargı para cezaları yaklaşık 80 milyar liraya ulaşırken, idari para cezalarının toplamı ise 223 milyar lirayı aştı. Özellikle İçişleri, Ulaştırma, Çevre, Adalet gibi bakanlıkların kesmiş olduğu idari para cezaları büyük yer tutuyor.
TAHSİLAT ORANI DÜŞÜK, BORÇLAR KATLANACAK
Ceza gelirlerinde en yüksek tahsilat oranı yüzde 47 ile trafik cezalarında gerçekleşirken, vergi cezalarında tahsilat oranı sadece yüzde 10 seviyesinde kaldı. Bu durum, birçok vatandaşın ceza borçlarını zamanında ödeyemediğini, gecikme cezaları ve faizlerle borcun katlanacağını gösteriyor. Özellikle Osmaniyeliler gibi gelir düzeyi sınırlı olan bölgelerde, bu durum maddi sıkıntıları artırabilir.
EKONOMİ YÖNETİMİ CEZALARA HIZ VERDİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bütçe açıklarını azaltmak amacıyla para cezalarını önemli bir gelir kalemi olarak görmekte ve uygulamaları artırmakta. Bu stratejinin yıl sonuna kadar da devam etmesi bekleniyor. Öte yandan, tahsilat oranlarındaki düşüklük nedeniyle ceza tahakkukları trilyonları bulabilir.
Osmaniyeliler ve tüm vatandaşlar için uyarı niteliği taşıyan bu gelişmeler, trafik ve diğer kurallara uymanın hem bireysel hem de toplumsal açıdan büyük önem taşıdığını bir kez daha gösteriyor.
