Son yıllarda artan demans ve bunama vakaları, bilim insanlarını beslenme alışkanlıklarının hastalık üzerindeki etkilerini incelemeye yönlendirdi. Yaklaşık 8 bin kişinin katıldığı kapsamlı bir araştırma, haftada en az bir kez peynir tüketmenin bunama riskini önemli ölçüde azalttığını ortaya koydu.
Çalışmada, gönüllülerin yarısı hiç peynir tüketmezken, diğer yarısı haftada en az bir kez peynir yedi. Üç yıl süren takip sonunda, peynir tüketenlerde bunama görülme olasılığı, peynir yemeyenlere göre yüzde 24 daha düşük bulundu. DailyMail’de yayımlanan habere göre, peynir yiyen grubun yalnızca yüzde 3,39’unda bunama görülürken, peynir yemeyen grubun yüzde 4,45’inde hastalık tespit edildi.
Araştırmada ayrıca meyve, sebze, et ve balık tüketimi gibi diğer beslenme alışkanlıkları da dikkate alındı. Bu faktörler hesaba katıldığında, peynirin koruyucu etkisinin yüzde 21 oranında olduğu belirlendi. Bulguların istatistiksel olarak anlamlı olduğu vurgulanarak, peynirin bunama riskini azaltmada destekleyici bir rol oynayabileceği ifade edildi. Çalışmanın sonuçları Nutrients dergisinde yayımlandı.
Katılımcılar arasında en yaygın olarak tüketilen peynir türü ise işlenmiş peynir oldu. İşlenmiş peynir, genellikle tek tek paketlenmiş dilimler veya sürülebilir krem peynirler şeklinde hazırlanıyor. Araştırmacılar, peynirin olası koruyucu etkisinin içeriğinde bulunan protein, temel aminoasitler, K2 vitamini, antioksidanlar, peptitler ve probiyotiklerle ilişkili olabileceğini belirtti.
Bilim insanlarına göre bu bileşenler, nöronların hasardan korunmasına yardımcı olan “nöronal bakım” sürecini destekliyor. K2 vitamini ise damar sağlığını ve kandaki kalsiyum dengesini korumada önemli rol oynuyor. Önceki çalışmalar, yüksek kolesterol ve kalp-damar hastalıklarının bunama riskini artırabileceğini göstermişti. K2 vitamini sayesinde kalsiyum dengesi korunarak bu risklerin azaltılabileceği öne sürüldü.
Araştırmacılar, antioksidanlar, peptitler ve probiyotiklerin de demans riskini düşürdüğünü belirtiyor. Ancak kesin sonuçlara ulaşmak için daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç olduğu vurgulanıyor.
Demans, İngiltere’de en yaygın ölüm nedenleri arasında yer alıyor. Ülkede 944 binden fazla kişinin hafıza kaybı ve bilişsel gerileme ile seyrettiği tahmin ediliyor. ABD’de ise bu sayı yaklaşık yedi milyon olarak biliniyor. Uzmanlar, hastalığın erken teşhisi ve müdahalenin önemine dikkat çekiyor. Demans tedavi edilemese de erken dönemde uygulanan yöntemler, belirtileri hafifletiyor ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatabiliyor.
Alzheimer Derneği’nin analizine göre, demansın İngiltere’ye yıllık maliyeti 42 milyar sterlini buluyor. Yaşlanan nüfusla birlikte önümüzdeki 15 yıl içinde bu rakamın 90 milyar sterline çıkabileceği öngörülüyor. 2022 yılında demans nedeniyle yaşamını yitiren kişi sayısı ise 69 bin 178 olarak kaydedildi.
Bu sonuçlar, özellikle işlenmiş peynir de dahil olmak üzere süt ürünlerinin, hafızayı koruma ve bunama riskini azaltmada önemli bir rol oynayabileceğini gösteriyor. Araştırmacılar, dengeli beslenmenin ve süt ürünlerinin düzenli tüketiminin, zihinsel sağlık açısından değerli katkılar sunduğunu belirtiyor.
