Haziran ayında Yunanistan, Fransa, İspanya ve İngiltere’de sıcaklık rekorları kırılırken, ısı kubbesi adı verilen atmosferik yapı şimdi de Türkiye’yi etkisi altına aldı.
Meteoroloji verilerine göre bu yaz, Türkiye genelinde son yılların en sıcak günleri yaşanıyor. Uzmanlara göre, bu sıcaklıklar sıradan bir yaz etkisi değil, ciddi iklimsel değişimlerin sonucu.
Osmaniye, sıcaklık kuşağının tam ortasında
Osmaniye, Türkiye’de ısı kubbesinin etkisinin en yoğun hissedileceği Doğu Akdeniz hattında yer alıyor. Güneyden gelen Basra sıcak hava kütlesi ile batıdan gelen Afrika kökenli sıcak havanın kesişim noktası olan Osmaniye’de, hissedilen sıcaklıkların 45°C’ye kadar çıkabileceği öngörülüyor.
Meteoroloji Yüksek Mühendisi Kutay Mıhlıardıç, "Türkiye’nin güneyinde yer alan iller arasında Osmaniye, Adana ve Hatay’da sıcaklıklar mevsim normallerinin 5-7 derece üzerine çıkacak. Bu bölgeler, ısı kubbesinin kıskacına alınmış durumda," açıklamasında bulundu.
Türkiye genelinde rekor sıcaklıklar
İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirler de dahil olmak üzere, Türkiye genelinde kuraklık ve sıcak hava dalgaları alarmı veriliyor.
Doğu Karadeniz haricinde tüm bölgelerde etkili olan ısı kubbesi, hava hareketini durdurup nem oranını artırarak bunaltıcı koşullar oluşturuyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Osmaniye dâhil 27 il için yüksek sıcaklık ve düşük rüzgâr uyarısı yaptı. Özellikle Osmaniye’de açık alanlarda çalışanlar ve yaşlı bireyler için ciddi sağlık riskleri doğabilir.
Isı kubbesi nedir, Türkiye'yi neden etkiliyor?
“Isı kubbesi (heat dome)”, atmosferde uzun süre kalan ve sıcak hava kütlesini yere hapseden yüksek basınç alanıdır. Bu yapı, günlerce hatta haftalarca süren aşırı sıcaklıkların nedeni olarak kabul edilir.
Türkiye, iklim değişikliğine bağlı olarak bu tür sistemlerin etkisine daha sık ve daha şiddetli şekilde girmeye başladı. Uzmanlar, bu yaz döneminde Türkiye’de yaşanacak sıcak hava dalgalarının geçmiş yıllara göre daha uzun süreli olacağını söylüyor.
Osmaniye'de sağlık ve tarım tehlikede
Sıcaklık artışı ve nem, Osmaniyelilerin sağlığını tehdit ediyor. Aşırı sıcaklar, güneş çarpması, dehidrasyon (su kaybı), ısı bitkinliği gibi sağlık sorunlarını beraberinde getiriyor.
Ayrıca Osmaniye gibi tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu bölgelerde, ürün verimliliğinde düşüş, toprak neminin azalması ve sulama ihtiyacının artması gibi sorunlar da gündeme geliyor. Zeytin, narenciye, yer fıstığı ve pamuk üretimi, sıcaklık stresi nedeniyle zarar görebilir.
“Isı kubbesi Osmaniye’de sadece insan sağlığını değil, tarımsal üretimi ve günlük yaşamı da tehdit ediyor.”
— İklim Bilimci Michael Mann
Osmaniyeliler için hayati önlemler
Uzmanlar, Osmaniyelilerin bu dönemde özellikle aşağıdaki kurallara uymalarını öneriyor:
-
11.00–16.00 saatleri arasında mecbur kalmadıkça dışarı çıkmayın.
-
Gün içinde en az 2–3 litre su için.
-
Açık renkli ve pamuklu giysiler tercih edin.
-
Şapka ve güneş gözlüğü kullanın, direkt güneş ışığından kaçının.
-
Klimasız ortamlarda serinleme yöntemleri uygulayın: Soğuk bez, vantilatör karşısında nemlendirme, soğuk duş.
-
Yaşlı, hasta ve yalnız yaşayan komşularınızı düzenli kontrol edin.
— Uzman Dr. Mostafijur Rahman
Türkiye ısı kubbesiyle yaşamayı öğrenmeli
İklim uzmanları, ısı kubbesi ve benzeri meteorolojik yapıların artık Türkiye için her yaz karşılaşılacak kalıcı bir gerçeklik olduğunu vurguluyor. Türkiye’nin birçok bölgesi gibi Osmaniye de, iklim krizinin sıcak yüzüyle karşı karşıya.
