Türkiye su ürünleri sektörünün parlayan yıldızı Türk somonu, üretim ve ihracat performansındaki artışla dikkatleri üzerine çekiyor. 2025 yılının ilk yarısında yüzde 17 artışla 217 milyon dolar ihracat geliri sağlayan Türk somonunun, 2035 yılına kadar yıllık 1 milyar dolar döviz girdisi hedefi bulunuyor.
Karadeniz Üretimi Zirvede: 32 Bin Ton Hasat
Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, Karadeniz kıyısındaki illerde — Sinop, Samsun, Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin — bu yıl 32 bin ton Türk somonu üretildiğini ve hasatların temmuz ayında tamamlandığını açıkladı.
🐟 Sinan Kızıltan:
“Yıl sonuna kadar tüm ürünlerin satılmasını bekliyoruz. Karadeniz’deki üreticilerimize bu satışların yaklaşık 500–600 milyon dolar ihracat geliri sağlamasını öngörüyoruz.”
Rusya, Japonya ve Belarus Başlıca Pazarlar
2025’in ilk yarısında gerçekleştirilen 217 milyon dolarlık Türk somonu ihracatının 151 milyon doları yalnızca Rusya’ya yapıldı. Bu ülkeyi Belarus ve Japonya izledi. 2019’da 29 milyon dolar olan ihracatın, 2024 yılında 498 milyon dolara ulaşması, sektörün hızlı büyümesini ortaya koydu.
Alabalıktan Somona: Katma Değerli Dönüşüm
Kızıltan, Türk somonunun alabalığın özel bir üretim süreciyle Karadeniz’de büyütülmesiyle oluştuğunu belirtti. İç sularda yetiştirilen alabalıklar, 400 gramı geçtikten sonra denize indiriliyor ve burada 3–4 kilograma kadar büyütülüyor. İşlenmiş ve fileto formunda pazarlanması, ürünün katma değerini ve pazar çeşitliliğini artırıyor.
Zirveye Giden Yol: İşlenmiş Ürün ve Yeni Pazarlar
Sektör Kurulu Başkanı Kızıltan, ihracat fiyatlarındaki artışın arkasında rakip ülkelerdeki arz düşüşü ve Türkiye’nin işlenmiş, katma değerli ürünlere yönelmesi olduğunu vurguladı. “Yatırımcılar için yeni üretim alanlarının tahsisi çok kritik. Ege'de yeni alan açılmaması, bazı levrek üreticilerini Karadeniz'e yönlendirdi” dedi.
Sektörde Genel Durum: 2 Milyar Dolar Hedefine Yaklaşılıyor
Ocak–Haziran 2025 döneminde Türkiye’nin toplam su ürünleri ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4 artışla 974 milyon dolara ulaştı. Aynı dönemde miktar bazında ise yüzde 13 düşüş yaşandı. Ancak ortalama fiyatların yüzde 20 artması, döviz gelirini artırmaya devam etti.
Levrek ve Çipura Lider, Somon Rekortmen
-
Levrek: 303 milyon $ (yüzde 10 artış)
-
Çipura: 273,7 milyon $ (yüzde 8 artış)
-
Türk somonu: 217 milyon $ (yüzde 17 artış – en yüksek oran)
