The North Face’in üretimi neden azalıyor?
ABD merkezli VF Corporation’ın ikonik markası The North Face, uzun süredir tedarikçisi olan Gelişim Tekstil’den alımlarını büyük ölçüde azaltma kararı aldı. Gelişim Tekstil, markanın dünyada ikinci, Avrupa’da ise en büyük üreticisiydi. Yeni kararla birlikte The North Face’ten yalnızca 4-5 milyon Euro’luk sipariş alınacak.
Türkiye’de maliyetler artıyor
Gelişim Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akçay, artan maliyetlerin ve döviz-enflasyon farkının Türkiye’de üretimi zorlaştırdığını belirtti. Şirketin cirosu 2023 ve 2024 yıllarında 50-60 milyon dolar seviyesine geriledi, 2026’da ise yüzde 50 küçülme bekleniyor. Akçay, “Maliyetler yükseldi, ciddi iş kayıpları yaşandı. Önümüzdeki yıl mayıstan itibaren çalışan sayısı da yarı yarıya düşebilir” dedi.
Üretim kapasitesi ve çalışan sayısı
Gelişim Tekstil’in İstanbul, Adıyaman ve Çorlu’da tesisleri bulunuyor. Şirketin 1.200 çalışanı var; Çorlu fabrikasında 300, Adıyaman’da 350 ve İstanbul’da 500 kişi çalışıyor. Firma, ayda 1 milyon adet kapasiteye sahip ancak The North Face’in siparişlerinin azalmasıyla ayda 400-500 bin adetle yoluna devam ediyor.
Afrika ve Uzakdoğu rakipleri
Akçay, Afrika’nın da tekstilde ciddi bir rakip olarak sahaya çıktığını belirtti. “Biz 5-10 Euro fiyat verdiğimiz ürünü Kenya’da 2,8 dolara üretiyorlar. Bangladeş, Vietnam, Sri Lanka ve Kamboçya da rekabeti artırıyor” dedi.
Kur ve enflasyon üretimi etkiliyor
Son üç yılda maliyet makasının hızla açıldığını söyleyen Akçay, “Asgari ücret yüzde 302, enflasyon yüzde 290 artarken döviz sadece yüzde 132 yükseldi. İşçilik artışı kurun çok üzerinde kaldı, AB’den bile pahalı hale geldik” ifadelerini kullandı.
Yatırımlar ve ekonomik denge
Gelişim Tekstil, 2023’te Çorlu’da 35 milyon Euro, Adıyaman’da 5 milyon Euro yatırım yaptı. Akçay, “Trump’ın ek vergisi ve Euro’nun pozitif ayrışması bu yıl zararımızı 5 milyon dolar seviyesinde dengelememizi sağladı. 2027’nin ikinci yarısında ancak ekonomik iyileşme bekliyoruz” dedi.
Türkiye’de vadeler uzuyor, garanti yok
Başkan Yardımcısı Vedat Yavuz, Türkiye’deki markaların kısa vadeler ve garantisiz alım uygulamalarının üretimi zorlaştırdığını söyledi. “Vadeler 180 gün, ürün hazırlanması bir seneyi buluyor. Türkiye’de artık büyük siparişler almak zor görünüyor” dedi.
Özet
The North Face’in üretimi Türkiye’den büyük ölçüde Uzakdoğu’ya kayarken, maliyetler, döviz-enflasyon farkı ve küresel rekabet Türkiye’de tekstil sektörünü zor durumda bırakıyor. Gelişim Tekstil’in küçülme ve çalışan sayısını azaltma ihtimali gündemde.
