Türkiye’de sosyal güvenlik sistemi, son yıllarda yapılan düzenlemelerle sık sık gündeme geliyor. EYT yasası ile milyonlarca kişiye emeklilik hakkı tanınırken, Bağ-Kur’lular ve staj-çıraklık sigortası mağdurları hâlâ çözüm bekleyen gruplar arasında yer alıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, özellikle küçük esnaf için yeni bir adım üzerinde çalışıyor.
Türkiye’de emeklilik şartları, sigortalılık statüsüne göre farklılık gösteriyor. SSK’lı çalışanlar 7200 prim günü ile emekli olurken, Bağ-Kur’luların 9000 prim günü tamamlaması gerekiyor. Uzmanlara göre, 9000 prim gününü tamamlamak küçük esnaf için neredeyse imkânsız hale gelmiş durumda. Bu nedenle uzun yıllardır kendi işini yürüten ve az sayıda işçi çalıştıran esnaf, emeklilik planlarını ertelemek zorunda kalıyor.
Bakanlığın gündemindeki prim eşitleme düzenlemesi, özellikle 10 ve daha az çalışanı olan işletme sahiplerini kapsayacak. Buna göre, küçük esnaf 9000 gün yerine 7200 prim günü ile emekli olabilecek ve yaklaşık 5 yıl erken emeklilik hakkına sahip olacak. Bu adım, uzun süredir eşitlik talep eden küçük esnaf için tarihi bir kazanım olarak değerlendiriliyor.
Düzenlemenin özellikle 1999 ve 2008 sonrası işe giren Bağ-Kur’lular için büyük önem taşıdığı belirtiliyor. Bu gruptaki sigortalılar, normal şartlarda ileri yaşlara kadar çalışmak zorunda kalıyordu. Yeni düzenleme ile emeklilik planları daha ulaşılabilir hale gelecek.
Staj ve çıraklık sigortası süreleri konusunda ise henüz net bir adım atılmış değil. Çalışma Bakanlığı bu konuda temkinli yaklaşırken, kamuoyunda güçlü bir beklenti devam ediyor.
Erken emekliliğin maaşlar üzerinde doğrudan bir kayıp yaratması beklenmiyor. SGK uzmanları, maaşın belirleyici unsurunun ödenen prim seviyeleri olduğunu vurguluyor. Yani yüksek prim ödeyen bir Bağ-Kur’lu, 7200 gün ile emekli olduğunda da tatmin edici maaş alabilir.
Osmaniyeliler, özellikle kendi işini yürüten küçük esnaf, bu düzenlemeyi yakından takip ederek emeklilik planlarını yeniden gözden geçirebilir.
