Günümüzde artan hava trafiği ve uluslararası krizlerde sıkça duyulan bir kavram: Hava sahası. Peki, bir ülkenin hava sahası tam olarak nedir ve hangi kurallara göre belirlenir?
Hava Sahası Ne Anlama Geliyor?
Hava sahası, bir devletin kara sınırları, iç suları ve karasuları üzerinde bulunan atmosfer alanıdır. Devletlerin bu alan üzerinde tam ve münhasır egemenlik hakkı vardır. Başka bir deyişle, bir ülkenin sınırları içinde gökyüzünde uçmak da ancak o ülkenin izniyle mümkündür.
Bu egemenlik hakkı, 1944 tarihli Chicago Sözleşmesi ile uluslararası düzeyde güvence altına alınmıştır.
Türleri Nelerdir?
Hava sahası çeşitli türlerde sınıflandırılır:
-
Egemen Hava Sahası: Her ülkenin kendi toprakları üzerindeki kontrol alanı.
-
Uluslararası Hava Sahası: Açık denizler üzerindeki, hiçbir ülkenin kontrolünde olmayan hava sahası.
-
Kontrollü Hava Sahası: Hava trafik kontrol merkezleri tarafından yönetilen bölgeler.
-
Yasak, Tehlikeli ve Sınırlı Hava Sahaları: Askeri faaliyetler ya da güvenlik gerekçesiyle uçuşa kısıtlı alanlar.
Hava Sahası İhlali Ciddi Sonuçlar Doğurabilir
Bir devletin hava sahasına izinsiz giren sivil ya da askeri hava araçları, uluslararası krizlere, diplomatik gerilimlere ve askeri müdahalelere yol açabilir. Bu nedenle hava sahası ihlalleri, sadece teknik değil, aynı zamanda jeopolitik bir meseledir.
Türkiye Hava Sahası Konusunda Ne Kadar Hassas?
Türkiye, geniş hava sahası ve stratejik konumu nedeniyle, hava trafiği güvenliği ve kontrolü konusunda titiz bir politika yürütmektedir. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı, ülke hava sahasını 7/24 gözetim altında tutmaktadır.
