İslâm dünyasında büyük bir manevi öneme sahip olan Muharrem ayı, Hicri takvime göre yılın ilk ayı olmasının yanı sıra Kur’an-ı Kerim’de kıymet verilen dört haram aydan biridir. Müslümanlar, Muharrem ayını ibadet, dua, tefekkür ve hayırlarla karşılayarak bu mübarek zamanın bereketinden faydalanmaya çalışırlar. Bu özel günlerde en çok merak edilen konuların başında ise "Aşure günü oruç tutulur mu?" ve "Muharrem ayında hangi ibadetler yapılır?" soruları gelir.
Muharrem Ayı: Kamerî Yılın Başlangıcı
Muharrem ayının birinci gecesi, Müslümanlar için Hicri yılın başlangıcını simgeler. Bu gece, tebrikleşmelerin yapıldığı, duaların edildiği, sadakaların verildiği ve aile büyüklerinin ziyaret edildiği bir zaman dilimidir. Yeni yılın hayır ve bereket getirmesi için dua edilir, güzel temennilerle manevi bağlar güçlendirilir.
Aşure Günü Nedir? Ne Zaman Kutlanır?
Aşure Günü, Muharrem ayının onuncu günüdür ve İslâm tarihinde birçok önemli olayın bu günde gerçekleştiğine inanılır. Hz. Âdem’in tövbesinin kabulü, Hz. Nuh’un tufandan kurtuluşu, Hz. Musa’nın Kızıldeniz’den geçişi, Hz. Yunus’un balığın karnından çıkışı gibi mucizelerin Aşure Günü vuku bulduğu İslami kaynaklarda yer alır. Bu nedenle Aşure Günü, müminler için büyük anlam taşır.
Aşure Günü Oruç Tutmak Sünnettir
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), Aşure Günü’nde oruç tutmuş ve bu ibadeti ümmetine de tavsiye etmiştir. Ancak sadece Muharrem’in 10. günü oruç tutmak mekruh sayıldığından, bir gün öncesiyle (9. gün) veya bir gün sonrasıyla (11. gün) birlikte oruç tutulması daha faziletli kabul edilir. Yani 9-10 ya da 10-11. günlerde oruç tutulması sünnettir.
Muharrem Ayında Yapılabilecek Diğer İbadetler
-
Dua ve Tefekkür: Bu ay boyunca bolca dua edilmesi ve geçmişin muhasebesinin yapılması teşvik edilir.
-
Sadaka ve Ziyaret: Fakirlere sadaka vermek, hasta ve yaşlıları ziyaret etmek, küslerle barışmak bu ayın ruhuna uygun davranışlardır.
-
Temiz Giyinmek: Muharrem’in ilk günü temiz ve düzgün kıyafetler giymek, manevi bir başlangıç için tavsiye edilir.
-
Ziyafet ve İkram: O gün herhangi bir tatlı pişirmek, eşe dosta ikramda bulunmak ve ihtiyaç sahiplerine yardım etmek sünnettir.
Aşure Tatlısı Pişirmek İbadet Değil, Gelenektir
Nuh Peygamber’in gemide kalan son malzemelerle aşure pişirmesi anlatılsa da, Peygamber Efendimiz döneminde bu uygulamanın ibadet olarak yapılmadığı bilinmektedir. Bugün aşure pişirip ikram etmek güzel bir gelenek olsa da, bunu ibadet olarak görmek bidat sayılır. Esas olan o gün, sadaka vermek, fakirlere yemek yedirmek ve güzel ahlakla davranmaktır.
Matem Tutmak İslam’da Yer Almaz
Aşure Günü, aynı zamanda Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’da şehit edildiği gündür. Bu acı olay Müslümanların hafızasında derin bir yara olarak yer etse de, İslam dininde matem tutmak yoktur. Ehl-i sünnet âlimleri, acıyı kalpte yaşamanın, dua ve hayırla anmanın yeterli olduğunu ifade eder. Dövünmek, kendine zarar vermek gibi davranışlar ise bidattir ve dinde yeri yoktur.
