Günlük hayatın vazgeçilmez ödeme araçlarından biri haline gelen kredi kartları, İstanbullular başta olmak üzere milyonlarca tüketicinin bütçesini fark edilmeden zorlayabiliyor. Özellikle market, giyim ve küçük tutarlı alışverişlerde kredi kartının otomatik bir refleksle kullanılması, harcamaların kontrolünü giderek zorlaştırıyor. Uzmanlara göre bu masum görünen alışkanlık, ay sonunda beklenmedik borçlarla karşılaşılmasının en önemli nedenleri arasında yer alıyor.
Büyükşehir yaşamının getirdiği hız ve pratiklik ihtiyacı, kredi kartı kullanımını artırırken, nakit kullanımını ise giderek azaltıyor. Kasada kart uzatmak, çoğu zaman harcamanın büyüklüğünü düşünmeden ödeme yapılmasına yol açıyor. Finans uzmanları, paranın fiziksel olarak elden çıkmamasının, harcama algısını zayıflattığını belirtiyor.
Yapılan araştırmalar, kredi kartıyla ödeme yapan kişilerin nakit harcamaya kıyasla daha rahat davrandığını ortaya koyuyor. Kartla ödeme sırasında cebinizden para çıkmaması, “nasıl olsa küçük bir tutar” düşüncesini güçlendiriyor. Bu psikolojik etki, ihtiyaç dışı ürünlerin sepete eklenmesini kolaylaştırırken, alışveriş miktarını da artırıyor.
Özellikle marketlerde kasa önü reyonları, kredi kartı kullanan tüketiciler için ciddi bir risk oluşturuyor. İndirimli ürünler, kampanyalar ve “son fırsat” etiketiyle sunulan ürünler, harcama anında sınır hissinin zayıflamasıyla birlikte daha cazip hale geliyor. Uzmanlara göre bu alanlar, plansız alışverişin en yoğun yaşandığı noktalar arasında bulunuyor.
Kredi kartının bilinçsiz ve sürekli kullanımı yalnızca günlük harcamaları değil, uzun vadede borçlanma alışkanlığını da besliyor. Küçük tutarların birikmesiyle oluşan ekstreler, ay sonunda bütçede ciddi açıklar yaratabiliyor. Özellikle asgari ödeme alışkanlığı, borcun kalıcı hale gelmesine neden olabiliyor.
Finans uzmanları, çözümün kredi kartını tamamen hayatından çıkarmak olmadığını vurguluyor. Bilinçli kullanımın önemine dikkat çeken uzmanlar, alışveriş öncesinde mutlaka liste yapılmasını, kart harcamalarının düzenli olarak kontrol edilmesini ve küçük alışverişlerde zaman zaman nakit tercih edilmesini öneriyor. Ayrıca kredi kartı limitinin gelire uygun seviyede tutulması da bütçe yönetiminde önemli bir adım olarak görülüyor.
Uzmanlara göre kasada verilen basit bir ödeme kararı, ay sonundaki mali tabloyu doğrudan etkiliyor. Özellikle İstanbul gibi yaşam maliyetinin yüksek olduğu şehirlerde, kredi kartı kullanımının bilinçli yapılması, finansal dengeyi korumanın en temel yollarından biri olarak öne çıkıyor.
