Türkiye’nin iklim politikalarında tarihi bir adım atıldı. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), ülkenin ilk “İklim Kanunu”nu kabul ederek yasalaştırdı. Net sıfır emisyon hedefiyle uyumlu hazırlanan bu kapsamlı düzenleme, sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliğine uyum ve sürdürülebilir kalkınma stratejilerini yasal zemine taşıyor.
“Kanunla birlikte artık iklim adaleti, adil geçiş ve emisyon ticaret sistemi gibi kavramlar yasal tanım kazandı.”
Emisyon Ticaret Sistemi Kuruluyor
Kanuna göre Türkiye, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)'ni kuracak. Bu sistem kapsamında sera gazı emisyonları için tahsisat planları hazırlanacak, işletmelerin emisyon izinleri düzenlenecek ve karbon piyasası oluşturulacak. Piyasa işletmecisi ETS’yi yönetecek, tahsisatları izleyecek ve doğrulanmış yıllık emisyon verileri kamuoyuyla paylaşılabilecek.
“ETS piyasasında işlem görecek tahsisatlar devlet ihale kanununa tabi olmayacak.”
İklim Değişikliği Başkanlığı Yetkilendirildi
Yeni yasa ile İklim Değişikliği Başkanlığı’na geniş yetkiler verildi. Başkanlık; ulusal katkı beyanını hazırlayacak, karbon fiyatlandırmasını düzenleyecek, strateji ve eylem planlarının uygulanmasını koordine edecek. Ayrıca bilgi toplama, veri analizi ve kurumlar arası iş birliği süreçlerini yönetecek.
Karbon Piyasası Kurulu ve Danışma Kurulu Kuruluyor
Karbon Piyasası Kurulu, ilgili bakanlıklardan temsilcilerle birlikte ETS politikalarını belirleyecek, tahsisatların oranlarını ve kapsamını kararlaştıracak. Ayrıca Danışma Kurulu, özel sektör, sivil toplum ve meslek odalarının katılımıyla istişari kararlar alacak.
Yerel ve Ulusal İklim Eylem Planları Zorunlu
İklim Kanunu ile birlikte her ilde vali başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak. Yerel yönetimlerin hazırlayacağı eylem planları, sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum hedefleri doğrultusunda uygulanacak.
Sürdürülebilir Tarım, Enerji ve Ekosistem Yönetimi
Kanun, enerji verimliliği, yenilenebilir kaynakların artırılması, karbon ayak izinin azaltılması ve sıfır atık uygulamaları gibi pek çok başlıkta kamu ve özel sektöre sorumluluklar yüklüyor. Ayrıca, iklim dirençli tarım uygulamaları ve doğa temelli çözümler yaygınlaştırılacak.
Eğitim ve Farkındalık Faaliyetleri Artacak
İklim değişikliğiyle mücadelede toplumun bilinçlendirilmesi için eğitim müfredatları güncellenecek. Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu koordinasyonunda yeşil iş gücü yetiştirilmesine yönelik çalışmalar yapılacak.
