Farzı, sünneti, cemaat şartı… Cuma namazına dair tüm detaylar haberimizde
İslam dünyasının en önemli toplu ibadetlerinden biri olan cuma namazı, her hafta olduğu gibi bu hafta da Müslümanlar tarafından büyük bir heyecanla karşılandı. Cuma gününün manevi atmosferi içerisinde camilere yönelen vatandaşlar, cuma namazının kılınış şekli, kaç rekat olduğu ve kaç kişiyle kılınabileceği gibi sorulara yanıt arıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılan açıklamalarla, cuma namazına dair merak edilen tüm detaylar netlik kazandı.
Cuma Namazı Kaç Rekattır?
Cuma namazı, iki rekât farz olmakla birlikte, öncesinde ve sonrasında kılınan sünnetlerle birlikte toplamda 10 rekât olarak eda edilmektedir. Şu şekilde sıralanır:
-
4 rekât ilk sünnet
-
2 rekât farz (cemaatle kılınır)
-
4 rekât son sünnet
Bazı mezhep imamlarına göre, farzdan sonra kılınan sünnetin iki rekât daha ilave edilerek altı rekât olarak da kılınabileceği ifade edilmiştir. Örneğin, İmam Ebû Yûsuf, farzdan sonraki sünnetin bir selamla dört, bir selamla iki rekât olmak üzere altı rekât olduğunu belirtmiştir. Bu görüşün sahabenin önde gelenlerinden Hz. Ali (r.a.)'ye dayandığı da nakledilir.
Cuma Namazı Nasıl Kılınır? (Adım Adım)
Cuma namazının kılınışı üç ana aşamada gerçekleşir:
🔹 1. Aşama: İlk Sünnet (4 Rekât)
Cemaatle kılınacak farzdan önce, bireysel olarak kılınır. Öğle namazının sünneti gibi eda edilir.
Niyet: “Niyet ettim Allah rızası için bugünkü cuma namazının ilk sünnetini kılmaya.”
Namaz, dört rekât olarak kılınır. Her rekâtta Fatiha ve ardından bir zammı sure okunur. Rükû, secde ve oturuşlar, diğer vakit namazlarındaki gibi yerine getirilir.
🔹 2. Aşama: Hutbe ve Farz Namaz (2 Rekât)
İlk sünnetin ardından imam hutbe vermek üzere minbere çıkar. Cami içerisinde ikinci ezan (iç ezan) okunur. İmam hutbeyi iki bölüm halinde, oturarak ve ayakta sunar. Hutbe bitince kamet getirilir ve imam önderliğinde cuma namazının iki rekât farzı cemaatle birlikte kılınır.
Farz namazda cemaatle birlikte rükû ve secdeler yapılır. Bu namazda niyet şu şekildedir:
“Niyet ettim Allah rızası için cuma namazının farzını kılmaya, uydum hazır olan imama.”
🔹 3. Aşama: Son Sünnet (4 Rekât)
Farzdan sonra kılınan dört rekât sünnet, yine bireysel olarak kılınır. Yatsı namazının ilk dört rekâtı gibi kılınır.
Niyet: “Niyet ettim Allah rızası için cuma namazının son sünnetini kılmaya.”
Namaz sonunda tahiyyat, salli-barik ve rabbena duaları okunur ve selam verilerek tamamlanır.
Cuma Namazı En Az Kaç Kişiyle Kılınır?
Cuma namazı, cemaatle kılınması farz olan tek namazdır. Ancak, “en az kaç kişiyle kılınabilir?” sorusu, mezhepler arasında farklılık gösteren bir konudur. İşte öne çıkan görüşler:
-
Hanefî mezhebinde:
-
İmam Ebû Hanife’ye göre: İmam dışında en az 3 kişi
-
İmam Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed’e göre: İmam dışında en az 2 kişi
-
-
Şâfiî mezhebinde:
-
Yeni görüşünde (kavl-i cedîd): En az 40 kişi
-
Eski görüşünde (kavl-i kadîm): İmam dâhil 3 kişi
-
-
Hanbelî mezhebinde: En az 40 kişi
-
Mâlikî mezhebinde: En az 12 kişi
Diyanet İşleri Başkanlığı, Hz. Peygamber (s.a.s.) döneminden gelen sahih rivayetleri esas alarak, en az bir imam ve üç cemaat olmak üzere toplam dört kişiyle cuma namazının sahih olabileceğini ifade etmektedir.
🔍 Önemli Not:
Hz. Muhammed (s.a.s.), Medine’de Mus’ab b. Umeyr’e cuma namazını 12 kişiyle kıldırmasını emretmiş, ticaret kervanı geldiğinde cemaatin çoğu dışarı çıktığında sadece 12 kişinin kaldığı rivayet edilmiştir. Bu da, cuma namazı için yüksek sayılardan ziyade cemaat ruhunun ve niyetin önemli olduğunu göstermektedir.
Cuma Namazı Nerelerde Kılınabilir?
Cuma namazı, yerleşim yerlerinde, cuma namazı kılınmasına izin verilen cami ve mescitlerde, din görevlisinin bulunduğu ve cemaatin toplandığı yerlerde kılınabilir. Yolculukta olanlar (seferîler), cuma namazından muaftır. Ancak bulunduğu yerde toplu bir cuma namazı varsa, katılmaları müstehaptır.
Cuma Namazı Hem Bireysel Hem Toplumsal Sorumluluktur
Cuma namazı, sadece bir ibadet değil, aynı zamanda toplumsal birlik ve beraberliğin de simgesidir. Müminler arasında kaynaşmayı, birlik ruhunu ve Allah’a kulluğun zirvesini temsil eder. Bu nedenle namazın kılınış şekli kadar, içeriği, ciddiyeti ve toplumsal yönü de dikkatle ele alınmalıdır.