Emeklilik Yaşı 70’e Çıkıyor: Almanya ve Danimarka’da Yeni Dönem

Yaşam süresi uzadıkça emeklilik yaşı da ileri taşınıyor

Avrupa’da artan yaşam beklentisi ve azalan doğum oranları, emeklilik sistemlerinde köklü değişiklikleri kaçınılmaz hale getiriyor. Bu kapsamda Danimarka Parlamentosu, emeklilik yaşını 2040 yılı itibarıyla 70'e yükseltme kararı alırken, benzer bir tartışma Almanya’da da yeniden gündeme geldi. Uzmanlara göre Almanya’da da emeklilik yaşı mecburen 70 olacak.

Danimarka Emeklilik Reformuna Öncülük Ediyor

Danimarka, emeklilik yaşını yaşam beklentisine endeksleyen ilk Avrupa ülkelerinden biri. 2006'dan bu yana geçerli olan bu sistem çerçevesinde, emeklilik yaşı otomatik olarak yükseltiliyor. Şu an 67 olan emeklilik yaşının:

  • 2030’da 68

  • 2035’te 69

  • 2040’ta ise 70 olması yasalaştı.

Hatta yapılan projeksiyonlara göre, 1990 sonrası doğan Danimarkalıların 73-74 yaşlarında emekli olmaları bekleniyor.

Almanya'da 1884'ten Bugüne Emeklilik Sistemi

Almanya’da emeklilik sistemi, 1884 yılında 70 yaş emeklilik şartıyla başladı. O dönem yaşam süresi ortalama 45 yıl olduğundan, bu yaşa ulaşan kişi sayısı oldukça düşüktü. 1914’te yaş sınırı 65’e indirildi. 2007 yılında ise Angela Merkel liderliğindeki hükümet, yaşlanan nüfus ve düşen doğum oranları nedeniyle emeklilik yaşını 2031'e kadar kademeli olarak 67’ye çıkaracak düzenlemeyi başlattı.

SPD’nin 2014’teki düzenlemesiyle 45 yıl prim ödeyenlerin 63 yaşında kesintisiz emekli olabilmesinin önü açılmıştı. Ancak bu istisnai uygulamalar da bütçe yükünü artırıyor.

Scholz Karşı Çıktı, FDP Israrlı

Almanya’da koalisyon ortağı FDP, emeklilik yaşının yükseltilmesini savunurken, Başbakan Olaf Scholz ve partisi SPD buna karşı çıkıyor. Scholz, emekli aylıklarının 2039’a kadar son dönemde alınan maaşların %48’inin altına düşmeyeceği garantisini verdi.

Ancak bu yaklaşım, artan bütçe yükü ve yaşlanan nüfus gerçeğiyle çelişiyor. Almanya’da:

  • 1960’ta 6 çalışan 1 emekliyi finanse ederken,

  • Günümüzde bu oran 1.7’ye düşmüş durumda.

  • 2050’de ise 1.3 çalışanın 1 emekliyi finanse etmesi öngörülüyor.

Merz: Gönüllü Emeklilik Geciktirilsin, Teşvik Gelsin

CDU Genel Başkanı Friedrich Merz, emeklilik yaşının "gönüllü olarak geciktirilmesi" gerektiğini savunuyor. Merz’in önerisine göre, emeklilik yaşını geçmiş kişiler çalışmaya devam ederlerse, ayda 2.000 Euro'ya kadar olan gelirleri vergiden muaf tutulacak.

Bu öneri, özellikle yüksek nitelikli işgücünü aktif tutmayı ve emeklilik sistemindeki baskıyı azaltmayı amaçlıyor.

65 Yaş Üstü Nüfus Artıyor, Yük Büyüyor

Almanya'da 65 yaş üstü nüfusun oranı:

Federal bütçeden sadece 2023 yılında emeklilik ödemelerine ayrılan kaynak 178 milyar Euro’yu geçti. Bu yük her yıl artarak devam edecek.

Muhabir: Ayşe Koca